肽是由两个或两个以上氨基酸通过脱水缩合形成的化合物。最简单的肽由两个氨基酸构成,称为二肽;包含多个氨基酸的肽则被称为多肽。通常情况下,含有50个及以上氨基酸单位的多肽,则归类为蛋白质。肽广泛存在于动物、植物和微生物中,在生物体内的生长发育、细胞分化、大脑活动、肿瘤病变、免疫防御、生殖控制以及抗衰老等方面都扮演着重要角色。
例如,谷胱甘肽是某些酶的重要辅基,参与体内氧化还原反应;多种激素如催产素、加压素、胰高血糖素及促肾上腺皮质激素等,均属于多肽类,通过调节机体代谢发挥作用。下丘脑分泌的激素调节因子也是由多肽构成,控制着其他内分泌腺释放激素的过程。
近年来,在高等动物的大脑中发现了具有镇痛作用的脑啡肽(五肽)。许多抗生素如多粘菌素、短杆菌肽等也是肽类物质,具备强大的抗菌能力。此外,多肽是指通过肽键连接形成的一系列氨基酸单位构成的长链结构。一般而言,含有数十个或更少氨基酸单位的多肽称为肽;而更多氨基酸单位组成的则被称为蛋白质。
在命名时,通常按照从氨基末端(N端)到羧基末端(C端)的顺序书写。如Ser·Gly·Try·Ala·Leu这个五肽由5个氨基酸残基和4个肽键组成,命名为丝氨酰甘氨酰酪氨酰丙氨酰亮氨酸。
肽广泛存在于动植物组织中,并且其中许多具有特殊生物活性的功能性肽统称为生物活性肽。近年来的研究表明,几乎所有重大生命科学理论——包括免疫防御、生殖控制、肿瘤病变和抗衰防老等——均涉及相关的活性肽,这些理论与临床医学实践密切相关,因此生物活性肽在实际应用中也具有重要价值。
生物活性肽种类繁多,例如促肾上腺皮质激素为39肽,催产素为九肽,而两种重要的脑啡肽均为五肽。许多抗菌素也是由肽类物质构成的。生长因子则受控于基因,在细胞发育过程中起到调节和控制作用。表皮生长因子含有50个氨基酸残基,神经生长因子则由118个氨基酸组成。
中文名称 | 英文名称 | CAS号 | 化学式 | 结构式图片 |
---|---|---|---|---|
—— | H-CDSFHSLRDSY-N(CH2CH2SH)2 | 1352134-50-9 | C60H89N17O19S3 |
|
—— | 140866-84-8 | C65H96N17O16P |
|
|
—— | 1262530-48-2 | C64H101N19O19S2 |
|
|
—— | 4-biphenylacetyl-tetrakis(Nγ-trichloroethoxycarbonyl)polymyxin B (2-10) | 1013028-99-3 | C69H88Cl12N14O20 |
|
—— | VLMENERTLK(CHOCO)A-NH2 | 1283074-18-9 | C57H99N17O19S |
|
—— | 1313220-69-7 | C66H86N20O16 |
|
|
—— | 1313868-99-3 | C107H169N17O24 |
|
|
—— | <D-Trp<sup>7,8,9</sup>>-SP | 101810-13-3 | C76H107N21O13S |
|
—— | Ac-Trp-Cys-Asn-Ala-[PSer]-Ala-Asn-Gly-CONH2 | 1522124-29-3 | C35H51N12O15PS |
|
—— | 1313220-66-4 | C61H77N19O16 |
|
|
—— | cyclo[β-AVS]-LARRPLPPLP | 1255211-26-7 | C64H109N19O14 |
|
—— | H-Cys(Acm)-Glu-Cys(1)-Val-Pro-Val-Ser-Lys-Gly-Gln-Leu-Cys(1)-OH | 781647-10-7 | C54H91N15O18S3 |
|
—— | 1363150-77-9 | C123H146N24O37 |
|
|
—— | 129785-79-1 | C72H101N22O20P |
|
|
—— | Z-Tyr-Gly-Gly-Phe-Hcy(Bzl)-OBzl | 97512-82-8 | C48H51N5O9S |
|
—— | 1313220-62-0 | C88H104N20O25 |
|
|
—— | Ac-RRR-C(Sox)-ASFRRKA-CONH2 | 1007833-49-9 | C71H118N30O16S2 |
|
—— | 1313220-67-5 | C64H84N20O15 |
|
|
—— | 1313220-63-1 | C89H106N20O25 |
|
|
—— | 1313220-65-3 | C91H111N21O24 |
|
|
—— | 100662-52-0 | C113H185N23O30S2 |
|
|
—— | (Ac)-LMLSPDDIEQWFTED-CONH2 | 1571091-56-9 | C84H122N18O29S |
|
—— | Ac-Lys-Pro-Pro-Asn-Thr(Galβ1->4GlcNAcβ)-Thr-Ser-Ala-OH | 196098-06-3 | C50H83N11O24 |
|
—— | 1078721-91-1 | C98H138N22O30S |
|
|
—— | RRRQRRCcystCcystRGY | 1257527-86-8 | C62H114N32O14S4 |
|
—— | 1078721-90-0 | C92H126N22O25S |
|
|
—— | N2-L-tryptophylglycylglycyl-L-tyrosyl-L-seryl-Nw-ethyl-L-arginylglycylglycyl-L-tyrosylglycylglycyl-L-tryptophan | 1246528-72-2 | C63H79N17O16 |
|
—— | EGWPSSAYGVTK | 436106-09-1 | C58H84N14O19 |
|
—— | (S)-N1-((3S,4S,7S,10S,13S,16S)-20-amino-13-(4-aminobutyl)-16-carbamoyl-10-(4-hydroxybenzyl)-7-isopropyl-3-methyl-5,8,11,14-tetraoxo-6,9,12,15-tetraazaicosan-4-yl)-2-((S)-3-methyl-2-(2-octanamidoacetamido)butanamido)pentanediamide | 1422053-17-5 | C52H90N12O11 |
|
—— | LFSGDVVLTAR | 436115-03-6 | C53H88N14O16 |
|
—— | VVNVSSIMSVR | 436129-93-0 | C50H91N15O16S |
|
—— | deoxyactagardine B (7-amino-1-heptylamide monocarboxamide) | —— | C88H140N22O22S4 |
|
—— | deoxyactagardine B | —— | C81H124N20O23S4 |
|
—— | 8-hydroxy-N-[1-[[2-[[(2S)-1-[[1-[[2-[[2-[[(2S)-1-[[1-[[2-[[(2S,3S)-1-[[(2S)-1-hydroxy-4-methylpentan-2-yl]amino]-3-methyl-1-oxopentan-2-yl]amino]-2-oxoethyl]amino]-2-methyl-1-oxopropan-2-yl]amino]-4-methyl-1-oxopentan-2-yl]amino]-2-oxoethyl]amino]-2-oxoethyl]amino]-2-methyl-1-oxopropan-2-yl]amino]-4-methyl-1-oxopentan-2-yl]amino]-2-oxoethyl]amino]-2-methyl-1-oxopropan-2-yl]octanamide | —— | C61H89ClN11O11Pol |
|
—— | (2S)-1-[2-[[(2S)-2-[[2-[[(2S)-1-[2-[[(2S)-2-acetamido-4-methylpentanoyl]amino]-2-methylpropanoyl]pyrrolidine-2-carbonyl]amino]-2-methylpropanoyl]amino]-4-methylpentanoyl]amino]-2-methylpropanoyl]-N-[(2S)-1-[[1-[(2S)-2-[[(2S)-1-[[(2S)-1-hydroxy-4-methylpentan-2-yl]amino]-3-methyl-1-oxobutan-2-yl]carbamoyl]pyrrolidin-1-yl]-2-methyl-1-oxopropan-2-yl]amino]-1-oxopropan-2-yl]pyrrolidine-2-carboxamide | —— | C71H107ClN11O13Pol |
|
—— | N-(2-((S)-2-((S)-1-((S)-4-methyl-1-((R)-2-methyloxiran-2-yl)-1-oxopentan-2-ylamino)-1-oxo-3-phenylpropan-2-ylcarbamoyl)pyrrolidin-1-yl)-2-oxoethyl)pyrazine-2-carboxamide | —— | C30H38N6O6 |
|
—— | (S)-2-((S)-3-([1,1'-biphenyl]-4-yl)-2-((S)-2-(4-aminobutanamido)-3-(6-methoxy-1H-indol-3-yl)propanamido)propanamido)-6-guanidinohexanamide | —— | C38H49N9O5 |
|
—— | ((2S,3R)-β-MePhe<sup>3</sup>)dynorphin A(1-11)-NH2 | —— | C71H112N22O12 |
|
—— | (Ile<sup>3</sup>)dynorphin A(1-11)-NH2 | —— | C67H112N22O12 |
|
—— | (Tyr<sup>3</sup>)dynorphin A(1-11)-NH2 | —— | C70H110N22O13 |
|
—— | (D-Tyr<sup>3</sup>)dynorphin A(1-11)-NH2 | —— | C70H110N22O13 |
|
—— | ((2S,3S)-β-Me-2',6'-Me2-Phe<sup>3</sup>)dynorphin A(1-11)-NH2 | —— | C73H116N22O12 |
|
—— | (D-Glu<sup>3</sup>)dynorphin A(1-11)-NH2 | —— | C66H108N22O14 |
|
—— | (Phe<sup>3</sup>)dynorphin A(1-11)-NH2 | —— | C70H110N22O12 |
|
—— | ((2S,3R)-β-Me-2',6'-Me2-Phe<sup>3</sup>)dynorphin A(1-11)-NH2 | —— | C73H116N22O12 |
|
—— | ((2S,3S)-β-MePhe<sup>3</sup>)dynorphin A(1-11)-NH2 | —— | C71H112N22O12 |
|
—— | (Lys<sup>3</sup>)dynorphin A(1-11)-NH2 | —— | C67H113N23O12 |
|
—— | (Glu<sup>3</sup>)dynorphin A(1-11)-NH2 | —— | C66H108N22O14 |
|
—— | (D-Phe<sup>3</sup>)dynorphin A(1-11)-NH2 | —— | C70H110N22O12 |
|
—— | (D-Ile<sup>3</sup>)dynorphin A(1-11)-NH2 | —— | C67H112N22O12 |
|