肽是由两个或两个以上氨基酸通过脱水缩合形成的化合物。最简单的肽由两个氨基酸构成,称为二肽;包含多个氨基酸的肽则被称为多肽。通常情况下,含有50个及以上氨基酸单位的多肽,则归类为蛋白质。肽广泛存在于动物、植物和微生物中,在生物体内的生长发育、细胞分化、大脑活动、肿瘤病变、免疫防御、生殖控制以及抗衰老等方面都扮演着重要角色。
例如,谷胱甘肽是某些酶的重要辅基,参与体内氧化还原反应;多种激素如催产素、加压素、胰高血糖素及促肾上腺皮质激素等,均属于多肽类,通过调节机体代谢发挥作用。下丘脑分泌的激素调节因子也是由多肽构成,控制着其他内分泌腺释放激素的过程。
近年来,在高等动物的大脑中发现了具有镇痛作用的脑啡肽(五肽)。许多抗生素如多粘菌素、短杆菌肽等也是肽类物质,具备强大的抗菌能力。此外,多肽是指通过肽键连接形成的一系列氨基酸单位构成的长链结构。一般而言,含有数十个或更少氨基酸单位的多肽称为肽;而更多氨基酸单位组成的则被称为蛋白质。
在命名时,通常按照从氨基末端(N端)到羧基末端(C端)的顺序书写。如Ser·Gly·Try·Ala·Leu这个五肽由5个氨基酸残基和4个肽键组成,命名为丝氨酰甘氨酰酪氨酰丙氨酰亮氨酸。
肽广泛存在于动植物组织中,并且其中许多具有特殊生物活性的功能性肽统称为生物活性肽。近年来的研究表明,几乎所有重大生命科学理论——包括免疫防御、生殖控制、肿瘤病变和抗衰防老等——均涉及相关的活性肽,这些理论与临床医学实践密切相关,因此生物活性肽在实际应用中也具有重要价值。
生物活性肽种类繁多,例如促肾上腺皮质激素为39肽,催产素为九肽,而两种重要的脑啡肽均为五肽。许多抗菌素也是由肽类物质构成的。生长因子则受控于基因,在细胞发育过程中起到调节和控制作用。表皮生长因子含有50个氨基酸残基,神经生长因子则由118个氨基酸组成。
中文名称 | 英文名称 | CAS号 | 化学式 | 结构式图片 |
---|---|---|---|---|
—— | H-Leu-Tyr-Thr-Ser-Pro-Ser-Asn-Tyr-Glu-Asn-Leu-OH | —— | C58H85N13O21 |
|
—— | N-[(2S)-3-amino-1-[[(2S,3R)-1-[[(2S)-3-amino-1-oxo-1-[[(2S,5S,8S,11S,14S,17S,21S)-2,11,14-tris(1-aminoethyl)-5-benzyl-17-[(1R)-1-hydroxyethyl]-20-methyl-8-(2-methylpropyl)-3,6,9,12,15,18,22-heptaoxo-1,4,7,10,13,16,19-heptazacyclodocos-21-yl]amino]butan-2-yl]amino]-3-hydroxy-1-oxobutan-2-yl]amino]-1-oxobutan-2-yl]-6-methylheptanamide | —— | C55H96N16O13 |
|
—— | H-Tyr-Thr-Lys-Ser-Asp-Pro-Leu-Lys-Leu-Leu-Glu-Ser-OH | —— | C63H104N14O21 |
|
—— | H-Ser-Val-Ile-Thr-Gln-Ala-Cys-Ser-Lys-Val-Ser-Phe-Glu-OH | —— | C60H99N15O21S |
|
—— | H-Arg-Arg-Phe-Thr-Pro-Pro-Ser-Thr-Ala-Leu-OH | —— | C51H84N16O14 |
|
—— | H-Gly-Leu-Tyr-Met-His-Pro-Pro-Thr-His-Thr-Met-Arg-OH | —— | C63H97N19O16S2 |
|
—— | H-Thr-Val-Leu-His-Ser-Leu-Ala-His-Gln-Thr-Ser-Gly-OH | —— | C53H87N17O18 |
|
—— | H-Gly-Lys-Val-Ser-Ile-Ala-Gly-Leu-Arg-Gly-Leu-Ala-Tyr-Leu-OH | —— | C65H112N18O17 |
|
—— | H-Lys-Arg-Arg-Glu-Thr-Val-Glu-Arg-Glu-Lys-Glu-OH | —— | C59H106N22O21 |
|
—— | H-Pro-Ala-Thr-Pro-Ile-Ser-Pro-Gly-Arg-Ala-OH | —— | C42H71N13O13 |
|
—— | H-D-Arg-Cys(1)-Nle-Leu-D-Asn-Arg-Val-Tyr-Arg-Pro-Cys(1)-NH2 | —— | C59H100N22O13S2 |
|
—— | H-Gly-Ser-Leu-Pro-Ala-Asn-Val-Pro-Thr-Pro-Arg-OH | —— | C48H81N15O15 |
|
—— | H-Leu-Tyr-Ser-Ser-Pro-Ser-Phe-Tyr-Glu-Asn-Leu-OH | —— | C62H86N12O20 |
|
—— | H-Ala-Cys-Gln-Gly-Val-Gly-Gly-Pro-Ser-His-Lys-OH | —— | C42H69N15O14S |
|
—— | H-Leu-Ile-Glu-Glu-Ala-Ala-Ser-Arg-Ile-Val-Asp-Ala-Val-Ile-OH | —— | C66H115N17O22 |
|
—— | H-Thr-Pro-Ser-Pro-Asn-Lys-Ser-Thr-Val-Ser-Pro-Gly-OH | —— | C49H82N14O19 |
|
—— | H-Thr-Pro-Arg-Leu-Pro-Ser-Ser-Ala-Asp-Val-OH | —— | C44H75N13O16 |
|
—— | H-Cys-Met-Leu-Ala-Gly-Ser-Asn-Phe-Val-Thr-OH | —— | C44H71N11O14S2 |
|
—— | H-Asn-Thr-Phe-Gly-Ser-Val-Ile-Pro-Ala-Thr-Gly-Pro-OH | —— | C52H81N13O17 |
|
—— | H-Thr-Pro-Ile-Ser-Pro-Gly-Arg-Ala-Ser-Gly-OH | —— | C39H67N13O14 |
|
—— | H-Leu-Lys-Leu-Leu-Ser-Thr-Leu-Phe-Ala-Asn-Tyr-Ala-Gly-Ala-OH | —— | C70H112N16O19 |
|
—— | H-Cys-Glu-Thr-Phe-Ser-Asn-Leu-Ala-Phe-Leu-Cys-OH | —— | C55H82N12O17S2 |
|
—— | H-Tyr-Ile-Thr-Pro-Tyr-Ala-His-Leu-Ala-Gly-Gly-Asn-OH | —— | C59H85N15O17 |
|
—— | H-Cys(Ac)(Ac)-Gly-Gly-Gly-Val-Val-Met-Met-Glu-Val-OH | —— | C41H70N10O14S3 |
|
—— | H-Asn-Cys-Pro-Cys-Leu-Glu-Arg-Tyr-Asn-Ala-OH | —— | C48H75N15O16S2 |
|
—— | H-Val-Ile-Pro-Pro-His-Thr-Pro-Val-Arg-Thr-Val-Met-Asn-Thr-Cys-OH | —— | C72H121N21O20S2 |
|
—— | H-Asp-Gly-Thr-Leu-Gly-Ile-Val-Cys-Pro-Ile-Cys-OH | —— | C46H79N11O15S2 |
|
—— | H-Gly-Leu-Phe-Gly-Ala-Ile-Ala-Gly-Phe-Ile-Glu-OH | —— | C53H79N11O14 |
|
—— | H-Met-Leu-Leu-Leu-Phe-Gly-Ile-Trp-Pro-Met-OH | —— | C61H93N11O11S2 |
|
—— | H-Lys-Ser-Lys-Val-Gly-Ala-Leu-Ile-Gln-Leu-Phe-His-Lys-Lys-NH2 | —— | C75H130N22O16 |
|
—— | H-Gly-Glu-Ile-Asn-Arg-Tyr-Leu-Arg-Asn-Glu-OH | —— | C53H86N18O18 |
|
—— | H-Phe-Ile-Asp-Leu-Lys-Tyr-Gly-Lys-Gly-Ala-OH | —— | C53H82N12O14 |
|
—— | H-Met-Ser-Ser-Glu-Ala-Glu-Thr-Gln-Gln-Pro-Pro-Ala-OH | —— | C51H82N14O22S |
|
—— | H-Thr-Val-Gly-Ile-Asn-Gly-Arg-Lys-Gly-Ile-OH | —— | C43H79N15O13 |
|
—— | H-Ala-Thr-Gly-Ala-Pro-Gly-Arg-Asn-Arg-Gly-OH | —— | C37H65N17O13 |
|
—— | (4R)-4-[[(2S)-2-[[(4S)-2-[(1S,2S)-1-amino-2-methylbutyl]-4,5-dihydro-1,3-thiazole-4-carbonyl]amino]-4-methylpentanoyl]amino]-5-[[(2S,3R)-1-[[(3S,6R,9S,12R,15S,18R,21S)-3-(2-amino-2-oxoethyl)-12-benzyl-15-[(2R)-butan-2-yl]-6-(carboxymethyl)-9-(1H-imidazol-5-ylmethyl)-18-methyl-2,5,8,11,14,17,20-heptaoxo-1,4,7,10,13,16,19-heptazacyclopentacos-21-yl]amino]-3-methyl-1-oxopentan-2-yl]amino]-5-oxopentanoic acid | —— | C64H98N16O16S |
|
—— | H-Ile-Leu-Pro-Trp-Lys-Leu-Pro-Leu-Leu-Pro-Leu-Arg-Arg-NH2 | —— | C80H136N22O13 |
|
—— | H-Met-Trp-Gly-Thr-Phe-Leu-Lys-Glu-Ala-Gly-OH | —— | C53H78N12O14S |
|
—— | H-Phe-Tyr-Thr-Ser-Pro-Ser-Phe-Pro-Glu-Asn-Leu-OH | —— | C62H84N12O19 |
|
—— | L-Phenylalanine,L-alanyl-L-prolylglycyl-L-a-aspartyl-L-arginyl-L-isoleucyl-L-tyrosyl-L-valyl-L-histidyl-L-prolyl- | —— | C60H86N16O15 |
|
—— | H-Cys-Ala-Thr-Leu-Arg-Val-Tyr-Lys-Gly-Gly-OH | —— | C46H78N14O13S |
|
—— | H-Ser-Gly-Ser-Gly-Ser-Gly-Ser-Gly-Ser-Gly-Ser-Gly-Ser-Gly-OH | —— | C35H58N14O22 |
|
—— | Ac-Cys(Acm)-Val-Ile-Gly-Tyr-Ser-Gly-Asp-Arg-Cys(Acm)-NH2 | —— | C51H82N16O17S2 |
|
—— | H-Phe-Arg-Met-Val-Leu-Ser-Asn-Pro-Ala-Ala-OH | —— | C49H80N14O13S |
|
—— | H-Thr-Arg-Val-His-Gly-Thr-Ser-Ser-Pro-Tyr-OH | —— | C47H73N15O16 |
|
—— | H-Thr-Asn-Cys-Leu-Asp-Ser-Ser-Ala-Tyr-Asp-Thr-Ala-OH | —— | C50H77N13O23S |
|
—— | H-Arg-Val-Leu-Thr-Leu-Leu-Ser-Val-Thr-Arg-OH | —— | C51H96N16O14 |
|
—— | H-Phe-Ser-Ala-Pro-Gln-Pro-Ala-Pro-Glu-Asn-Ala-Tyr-OH | —— | C59H82N14O19 |
|
—— | H-Lys-Pro-Pro-Ser-Ser-Ser-Glu-Phe-Val-Gly-Leu-Met-OH | —— | C57H91N13O18S |
|
—— | H-Pen-Gly-Gly-Gly-Arg-Ala-Leu-Val-Asp-Thr-Leu-Lys-NH2 | —— | C51H93N17O15S |
|