橙皮素(Hesperetin)是一种天然黄酮类化合物,广泛存在于水果、花卉、食品等植物源物质中。其主要来源于橙皮苷(Hesperidin)的水解,并具有生物和药理活性,在有机化学、医学、农学、食品等多个领域有广泛应用。
橙皮素的药理作用在我国主要将橙皮素用作药物原料。相关药物的主要疗效有健胃、祛痰、镇咳、驱风、利尿、止逆和止胃痛等。以上信息由Chemicalbook丽丽编辑整理。
工业生产方法水相法
Grohmann K等人采用水相作为反应介质,稀硫酸作为催化剂,反应温度从25℃到180℃,研究发现,在水相中当温度为120℃或更高时,橙皮苷的水解速度显著加快。这是因为橙皮苷在常温下在水介质中的溶解度很小,提高反应温度可以大大增加其溶解性。
水相中主要水解生成橙皮素-7-β-D-葡萄糖苷,而部分橙皮素-7-β-D-葡萄糖苷可进一步水解生成橙皮素(图1)。此外,橙皮素-7-β-D-葡萄糖苷也是个重要有机中间体,可用于甜味剂(二氢查尔酮)的合成。
图2:橙皮素水解路线
甲醇法 Thomas Seitz等人选择甲醇作为橙皮苷水解反应介质,浓硫酸作为催化剂。加热回流反应7.5小时后加入乙酸乙酯溶液,水洗、干燥后再浓缩得到粗产品。 粗产品溶于丙酮中,滴加到稀乙酸溶液后过滤并干燥得到纯品(收率99%)。这种方法工艺简单且产品收率最高。然而,它需要毒性较大的甲醇作为反应介质,并不符合绿色环保的生产要求。Wingard等人改进了Thomas Seitz的方法:在水解反应结束后,首先减压蒸除过量甲醇后,在氮气保护下直接加到水相中加热回流2小时,冷却后可得到纯度为97%的橙皮素。
来源于芸香科柑桔属(Citrus)植物:甜橙(Citrus sinensis)、柠檬(Citrus limon)。
用途用于含量测定、鉴定及药理实验等。 药理药效包括健胃、祛痰、镇咳、驱风、利尿、抗病毒、抗菌、止逆和止胃痛功效。此外,橙皮素还具有抑制癌症的促进剂作用、醛糖还原酶抑制剂作用,并可抑制脂肪分解及促进DNA生物合成。有效调节预防和改善心血管疾病。
中文名称 | 英文名称 | CAS号 | 化学式 | 分子量 |
---|---|---|---|---|
—— | (S)-2,3-dihydro-5,7-dihydroxy-2-(3-hydroxy-4-methoxyphenyl)-4-benzopyrone | 520-33-2 | C16H14O6 | 302.284 |
圣草酚 | eriodictyol | 552-58-9 | C15H12O6 | 288.257 |
橙皮素 7-O-葡萄糖甙 | hesperetin 7-O-β-D-glucopyranoside | 31712-49-9 | C22H24O11 | 464.426 |
橙皮甙 | hesperidin | 520-26-3 | C28H34O15 | 610.569 |
—— | 4G-α-D-glucopyranosyl hesperidin | 161713-86-6 | C34H44O20 | 772.711 |
新橙皮苷 | neohesperidin | 13241-33-3 | C28H34O15 | 610.569 |
中文名称 | 英文名称 | CAS号 | 化学式 | 分子量 |
---|---|---|---|---|
—— | (S)-2,3-dihydro-5,7-dihydroxy-2-(3-hydroxy-4-methoxyphenyl)-4-benzopyrone | 520-33-2 | C16H14O6 | 302.284 |
7,4'-二-O-甲基圣草酚 | persicogenin | 28590-40-1 | C17H16O6 | 316.31 |
—— | (S)-7-ethoxy-5-hydroxy-2-(3-hydroxy-4-methoxyphenyl)chroman-4-one | —— | C18H18O6 | 330.337 |
—— | 7-O-n-butyl hesperetin | 1258170-33-0 | C20H22O6 | 358.391 |
圣草酚 | eriodictyol | 552-58-9 | C15H12O6 | 288.257 |
—— | (2S)-5,7-dihydroxy-3',4'-dimethoxyflavanone | 89294-54-2 | C17H16O6 | 316.31 |
—— | 7-hexadecyloxyhesperetin | 348150-69-6 | C32H46O6 | 526.714 |
—— | 7-octoxyhesperetin | 1258170-35-2 | C24H30O6 | 414.499 |
—— | 7-dodecyloxyhesperetin | 606148-06-5 | C28H38O6 | 470.606 |
圣草酚7,3',4'-三甲醚 | (-)-5-hydroxy-3',4',7-trimethoxyflavanone | 70987-96-1 | C18H18O6 | 330.337 |
—— | hesperetin | 17060-20-7 | C19H20O6 | 344.364 |
—— | hesperetin 7-O-phosphate | —— | C16H15O9P | 382.263 |
橙皮素7-O-硫酸盐 | Hesperetin 7-O-sulfate | 675139-61-4 | C16H14O9S | 382.348 |
—— | hesperetin-3',7-dibenzoate | —— | C30H22O8 | 510.5 |
橙皮素三乙酸酯 | (S)-5,7-diacetoxy-2-(3-acetoxy-4-methoxy-phenyl)-chroman-4-one | 73489-97-1 | C22H20O9 | 428.395 |
—— | hesperetin-3',7-dibutyrate | —— | C24H26O8 | 442.466 |
5,7,3'-三羟基-4'-甲氧基-8-异戊烯基黄烷酮 | 4'-O-methyl-8-isoprenyl eriodictyol | 1268140-15-3 | C21H22O6 | 370.402 |
—— | hesperetin-3'-sulfate | 945038-48-2 | C16H14O9S | 382.348 |
—— | 8-bromohesperitin | —— | C16H13BrO6 | 381.18 |
—— | 3',5,7-tris(trimethylsilyl)hesperetin | 1181-11-9 | C25H38O6Si3 | 518.83 |
—— | 6,8-dibromohesperitin | —— | C16H12Br2O6 | 460.076 |
—— | 6-[4-(2-morpholin-4-ylethyl)piperazine-1-yl]methyl-3',5,7-trihydroxyflavanone | —— | C27H35N3O7 | 513.591 |
—— | hesperetin 7-O-rhamnoside | —— | C22H24O10 | 448.427 |
橙皮素 7-O-葡萄糖甙 | hesperetin 7-O-β-D-glucopyranoside | 31712-49-9 | C22H24O11 | 464.426 |
—— | hesperetin 7-α-O-glucoside | —— | C22H24O11 | 464.426 |
—— | 7-O-((1-(2-(2-fluorophenyl)-2-oxoethyl)-1H-1,2,3-triazol-4-yl)methyl)hesperetin | —— | C27H22FN3O7 | 519.486 |
—— | hesperetin 7-O-[6-O-(β-D-glucopyranosyl)]-β-D-glucopyranoside | 1020068-08-9 | C28H34O16 | 626.568 |
—— | hesperetin 3'-O-β-D-glucopyranoside | —— | C22H24O11 | 464.426 |
橙皮素7-O-beta-D-葡糖苷酸 | hesperetin 7-O-β-D-glucuronide | 67322-08-1 | C22H22O12 | 478.409 |
橙皮素二氢查耳酮 | 3-(3-hydroxy-4-methoxy-phenyl)-1-(2,4,6-trihydroxyphenyl)propan-1 -one | 35400-60-3 | C16H16O6 | 304.299 |