在植物生长过程中进行了一系列新陈代谢生化过程,形成了多种化学物质,构成植物的复杂化学成分。这些物质种类繁多,不同部位含有不同的成分。一般而言,植物中含有以下几种类型的化学成分:生物碱、苷类、有机酸、树脂(包括树脂酸、树脂醇和树脂烃)、挥发油、糖类(如淀粉、菊淀粉、树胶和粘液质等)、氨基酸、蛋白质及酶、鞣质、植物色素(如叶绿素、胡萝卜素、黄酮类、甜菜红碱类和醌类)以及油脂、蜡和无机成分(微量元素)。
植物提取物种类多样,在皮肤药品、疗效化妆品和日常护肤品中,它们的主要功能包括抗刺激、消炎、促进伤口愈合、抗菌、消毒、滋润及保护皮肤。单一或复方的植物提取物都能发挥多种效能,尤其是复方提取物因其综合配伍作用而表现出更好的整体效果。
按剂型分类,植物提取物分为水溶性提取物(如用水和丙二醇、丁二醇等提取液)、油溶性提取物(如各种植物油及肉豆蔻异丙酯提取物)、精油、喷雾干燥粉、酶解蛋白粉、纯有效成分、去皮果实核的干粉、脂质体包封微囊、多糖或其他聚合物包封微囊和多孔微球吸收提取物等。此外,新鲜榨取的水果或蔬菜汁也在专业美容院及家庭护理中使用。
植物的有效成分因其所用部位不同而异,主要分为根、茎、叶、皮、花、花冠、果实、种子和幼芽等部分。这些分类在生产、应用、存储和运输方面具有重要意义,并被许多生产厂家采用。
随着提取、分离技术以及对其结构的研究不断进步,纯化植物提取物逐渐受到重视。一些化妆品公司积极开发此类产品,分离并制备纯净的提取物,应用于各类美容产品中。这类提取物的有效成分含量高,不含或仅含少量无关物质,并具有明确的质量标准和检验方法。尽管成本较高,但使用这些植物提取物能提高产品的防腐性能及质量控制水平。
中国的植物提取物产业因受传统中医药文化影响而具备独特优势,凭借着丰富的资源和技术支持,在国际市场上占据重要地位。2010年,我国植物提取物出口额达到8.15亿美元,占中药出口总额的41.9%,成为中药出口增长的主要动力。目前约有2000家企业从事植物提取物生产和贸易,每年出口上千种产品。
数据显示,2011年上半年,我国植物提取物出口额为5.25亿美元,同比增长47.68%。由于其作为“天然药物”和“顺势疗法”的应用,在国际市场拥有稳定的销路。
中文名称 | 英文名称 | CAS号 | 化学式 | 结构式图片 |
---|---|---|---|---|
—— | piperanine | 23512-46-1 | C17H21NO3 |
|
—— | (1E,8E)-2,6,6,9-tetramethylcycloundeca-1,4,8-triene | 6753-98-6 | C15H24 |
|
—— | (2S,4aS,6aS,6bR,8aR,10S,12aS,12bR,14bS)-10-hydroxy-2,4a,6a,6b,9,9,12a-heptamethyl-13-oxo-1,2,3,4,4a,5,6,6a,6b,7,8,8a,9,10,11,12,12a,12b,13,14b-icosahydropicene-2-carboxylic acid | 1449-05-4 | C30H46O4 |
|
—— | Epicatechin-(4beta->8 | 103883-03-0 | C30H24O12 |
|
—— | (7S)-4a,5,7-trihydroxy-7-methyl-1,4a,5,6,7,7a-hexahydrocyclopenta[c]pyran-1-yl D-glucopyranoside | 6926-08-5 | C15H24O10 |
|
—— | Lappaconitin | 32854-75-4 | C32H44N2O8 |
|
—— | lappaconitine | 32854-75-4 | C32H44N2O8 |
|
—— | 3-O-β-D-glucopyranosyl(1->3)-α-L-rhamnopyranosyl(1->2)-α-L-arabinopyranosyl-hederagenin 28-O-β-D-glucopyranosyl(1->6)-β-D-glucopyranosyl ester | 140360-29-8 | C59H96O27 |
|
—— | 6-O-methylbaicalein 7-O-glucopyranuronide | 36948-76-2 | C22H20O11 |
|
—— | 3,7,12,16-Tetramethyl-1<i>t</i>-((1Ξ:4Ξ)-4-palmitoyloxy-2,2,6-trimethyl-cyclohexen-(5)-yl)-18<i>t</i>-((Ξ)-4-palmitoyloxy-2,2,6-trimethyl-cyclohexen-(6)-yl)-octadecanonaen-(1,3<i>t</i>,5<i>t</i>,7<i>t</i>,9<i>t</i>,11<i>t</i>,13<i>t</i>,15<i>t</i>,17) | 547-17-1 | C72H116O4 |
|
—— | gentiopicroside | 20831-76-9 | C16H20O9 |
|
—— | Diosgenin | 470-05-3 | C27H42O3 |
|
—— | artemotil | 75887-54-6 | C17H28O5 |
|
—— | 3β-hydroxy-lup-20(29)-en-28-oic acid | 472-15-1 | C30H48O3 |
|
—— | betulinic acid | 472-15-1 | C30H48O3 |
|
—— | 3α-hydroxy-(19α<i>H</i>)-lup-20(29)-en-28-oic acid | 472-15-1 | C30H48O3 |
|
—— | Epibetulinic acid | 472-15-1 | C30H48O3 |
|
—— | Ccris 5723 | 25990-37-8 | C27H30O7 |
|
—— | oxysophoridine | 54809-74-4 | C15H24N2O2 |
|
—— | dehydrosoyasaponin I methyl ester | 117210-13-6 | C49H78O18 |
|
—— | sinigrin | 3952-98-5 | C10H16NO9S2*K |
|
—— | isorhamnetin-3-rutinoside | 604-80-8 | C28H32O16 |
|
—— | incensole acetate | 34701-53-6 | C22H36O3 |
|
—— | 23-hydroxy-3β-[(O-β-D-ribopyranosyl-(1->3)-O-α-L-rhamnopyranosyl-(1->2)-α-L-arabinopyranosyl)oxy]olean-12-en-28-oic acid O-α-L-rhamnopyranosyl-(1->4)-O-β-D-glucopyranosyl-(1->6)-β-D-glucopyranosyl ester | 96315-53-6 | C64H104O30 |
|
—— | clematoside-S | 72629-76-6 | C46H74O16 |
|
—— | 20-O-β-D-glucopyranosyldammar-24-ene-3α,12β,20(S)-triol | 39262-14-1 | C36H62O8 |
|
—— | hirsutine | 4684-43-9 | C22H28N2O3 |
|
—— | dihydrocorynantheine | 4684-43-9 | C22H28N2O3 |
|
—— | 17-methoxy-coryn-16-ene-16-carboxylic acid methyl ester | 4684-43-9 | C22H28N2O3 |
|
—— | corynantheidine | 4684-43-9 | C22H28N2O3 |
|
—— | proscillaridin | 466-06-8 | C30H42O8 |
|
—— | thalidezine | 18251-36-0 | C38H42N2O7 |
|
—— | punicalin | 65995-64-4 | C34H22O22 |
|
—— | (2S,3R,4S)-methyl 2-(((2S,3R,4S,5S,6R)-3,4,5-trihydroxy-6-(hydroxymethyl)tetrahydro-2H-pyran-2-yl)oxy)-4-(2-((3,4,5-trihydroxybenzoyl)oxy)ethyl)-3-vinyl-3,4-dihydro-2H-pyran-5-carboxylate | 131189-57-6 | C24H30O14 |
|
—— | Cholesterol | 57-88-5 | C27H46O |
|
—— | (E)-1-(4-hydroxyphenyl)-3-phenylprop-2-en-1-one | 2657-25-2 | C15H12O2 |
|
—— | cis-nerolidol | 3790-78-1 | C15H26O |
|
—— | 10-Desacetyltaxol | 78432-77-6 | C45H49NO13 |
|
—— | 10-deacetyl-7-epitaxol | 78432-77-6 | C45H49NO13 |
|
—— | sagittatoside A | 118525-35-2 | C33H40O15 |
|
—— | paclitaxel | 33069-62-4 | C47H51NO14 |
|
—— | ginsenoside Rg<sub>1</sub> | 22427-39-0 | C42H72O14 |
|
—— | (3S,5S)-3,5-Dihydroxy-1,7-bis(4-hydroxy-3-methoxyphenyl)heptane | 112494-41-4 | C21H28O6 |
|
—— | tubuloside A | 112516-05-9 | C37H48O21 |
|
—— | brandioside | 133393-81-4 | C37H48O20 |
|
—— | timosaponin BIII | 142759-74-8 | C45H74O18 |
|
—— | hypoxanthine | 68-94-0 | C5H4N4O |
|
—— | CYNARIN | 1182-34-9 | C25H24O12 |
|
—— | R-(+)-α-pinene | 80-56-8 | C10H16 |
|
—— | Isochlorogenic acid A | 2450-53-5 | C25H24O12 |
|