摩熵化学
数据库官网
小程序
打开微信扫一扫
首页 分子通 化学资讯 化学百科 反应查询 关于我们
请输入关键词

染料

染料是指能使纤维等物料坚牢着色的有机物质。种类繁多,根据来源可分为天然染料和合成染料两大类。

一、按来源分类

  • 天然染料:由动物、植物及矿物中提取。
    • 植物染料:从某些植物的根、茎、叶及果实中提取,如靛蓝(蓝色)、姜黄素(黄色)、茜素(红色)等。
    • 动物染料:从动物躯体内提取,如胭脂红。
    • 矿物染料:从有色无机物中提取,如铬黄、群青、锰棕。

天然染料虽然种类丰富,但由于色谱不全、应用不便及牢度差等缺点,多数已被合成染料取代。

  • 合成染料(又称人造染料):主要由煤焦油或石油分馏产品经化学加工而成。由于早期合成染料多以苯胺为原料制成,因此也称为“苯胺染料”。与天然染料相比,合成染料种类多样、色彩丰富且耐洗耐晒,是当前的主要染料类型。

二、按分子结构分类

  • 偶氮染料
  • 葸醌染料
  • 酞菁染料
  • 芳甲烷染料
  • 硝基染料

三、按应用方法分类

  • 酸性染料
  • 碱性染料
  • 硫化染料
  • 活性染料
  • 分散性染料
  • 直接染料

四、染料的性质与用途

染料种类繁多,性质各异,用途广泛。作为物证时,通常固着在纺织纤维或纸张上,或作为墨水、印油、圆珠笔油、油墨的一种组织成分。检验方法包括微量化学法、薄层色谱法、液相色谱法、紫外-可见吸收光谱法及荧光光谱法。

五、染料行业发展

20世纪70年代至90年代,世界染料行业以开发新品种和提高质量为主,年产量保持在100万吨左右。中国染料行业自80年代以来快速发展,90年代至今侧重于提高质量,产量每年维持在30万吨上下,2000年的产量为31.56万吨。

纺织品染色是染料的主要用途之一,占总量的约85%,其余用于皮革、塑料、纸张及涂料等的着色。

中文名称 英文名称 CAS号 化学式 结构式图片
1-氨基-4-羟基-2-[2-(2-甲氧基乙氧基)乙氧基]-9,10-蒽二酮 9,10-Anthracenedione, 1-amino-4-hydroxy-2-(2-(2-methoxyethoxy)ethoxy)- 59787-78-9 C19H19NO6
1-氨基-4-羟基-2-[2-(2-甲氧基乙氧基)乙氧基]-9,10-蒽二酮
1-[[3-甲基-4-[(3-甲基苯基)偶氮]苯基]偶氮]-2-萘酚 Sudan Red B 3176-79-2 C24H20N4O
1-[[3-甲基-4-[(3-甲基苯基)偶氮]苯基]偶氮]-2-萘酚
1-[[2,5-二甲基-4-[(2-甲基苯基)偶氮]苯基]偶氮]-2-萘酚 C.I. Solvent Red 26 4477-79-6 C25H22N4O
1-[[2,5-二甲基-4-[(2-甲基苯基)偶氮]苯基]偶氮]-2-萘酚
1-(2,4,6-三氯苯基)-3-(2-氯-5-硝基苯胺基)-5-吡唑酮 3-(2-chloro-5-nitroanilino)-1-(2,4,6-trichlorophenyl)-2-pyrazolin-5-one 30707-68-7 C15H8Cl4N4O3
1-(2,4,6-三氯苯基)-3-(2-氯-5-硝基苯胺基)-5-吡唑酮
1,8-二羟基-4-硝基-5-(N-(对苯乙醇)氨基)蒽醌 1,8-dihydroxy-4-[4-(2-hydroxyethyl)phenylamino]-5-nitroanthracene-9,10-dione 15791-78-3 C22H16N2O7
1,8-二羟基-4-硝基-5-(N-(对苯乙醇)氨基)蒽醌
1,8-二氨基溴-4,5-二羟基蒽醌 1,8-diamino-2-bromo-4,5-dihydroxyanthraquinone 65235-63-4 C14H9BrN2O4
1,8-二氨基溴-4,5-二羟基蒽醌
1,5-双[(3-甲基苯基)氨基]-9,10-蒽醌 1,5-bis[(3-methylphenyl)amino]anthraquinone 10114-49-5 C28H22N2O2
1,5-双[(3-甲基苯基)氨基]-9,10-蒽醌
1,5-二羟基-4,8-二氨基蒽醌溴化物 1,5-diamino-2-chloro-4,8-dihydroxyanthracene-9,10-dione 12217-79-7 C14H9ClN2O4
1,5-二羟基-4,8-二氨基蒽醌溴化物
1,5-二氨基-4,8-二羟基(4-羟苯基)蒽醌 1,5-diamino-4,8-dihydroxy-2-(4'-hydroxyphenyl)-anthraquinone 13716-91-1 C20H14N2O5
1,5-二氨基-4,8-二羟基(4-羟苯基)蒽醌
1,4-二[(4-丁苯基)氨基]-5,8-二羟基蒽醌 1,4-dihydroxy-5,8-di(p-butylanilino)anthraquinone 28198-05-2 C34H34N2O4
1,4-二[(4-丁苯基)氨基]-5,8-二羟基蒽醌
(5E)-3-氨基-5-(5-氨基-2,6-二氧代吡啶-3-亚基)吡啶-2,6-二酮 Indigoidine 2435-59-8 C10H8N4O4
(5E)-3-氨基-5-(5-氨基-2,6-二氧代吡啶-3-亚基)吡啶-2,6-二酮
—— (E)-4-(2-phenyldiazenyl)benzene-1,3-diamine 495-54-5 C12H12N4
(E)-4-(2-phenyldiazenyl)benzene-1,3-diamine
—— Acid blue 92 3861-73-2 C26H19N3NaO10S3
Acid blue 92
—— Allzurol Purple 4430-18-6 C21H15NNaO6S+
Allzurol Purple
—— Alizarin Astrol 6408-51-1 C22H18N2NaO5S
Alizarin Astrol
—— Tropaeolin G 587-98-4 C18H15N3NaO3S+
Tropaeolin G
—— Benzenesulfonic acid, 2-amino-5-[(4-amino-3-sulfophenyl)(4-imino-3-sulfo-2,5-cyclohexadien-1-ylidene)methyl]-3-methyl-, sodium salt (1:2) 3244-88-0 C20H19N3NaO9S3+
Benzenesulfonic acid, 2-amino-5-[(4-amino-3-sulfophenyl)(4-imino-3-sulfo-2,5-cyclohexadien-1-ylidene)methyl]-3-methyl-, sodium salt (1:2)
—— Eosin yellowish 17372-87-1 C20H8Br4NaO5+
Eosin yellowish
—— chrysoidin 532-82-1 C12H12N4*H
chrysoidin
—— 1796-92-5 C23H16Cl2NaO6
—— 2870-32-8 C30H28N4NaO8S2
—— Alizarin Cyanine Green F 4403-90-1 C28H22N2NaO8S2
Alizarin Cyanine Green F
—— Alizarine Green G 4403-90-1 C28H22N2NaO8S2+
Alizarine Green G
—— Sulfonine Blue B 3529-01-9 C33H25N5NaO6S2+
Sulfonine Blue B
—— Sodium p-diphenylamino-azobenzenesulfonate 554-73-4 C18H15N3NaO3S+
Sodium p-diphenylamino-azobenzenesulfonate
—— Bismarck Brown R 5421-66-9 C21H25ClN8
Bismarck Brown R
—— C.I. Acid black 24 3071-73-6 C36H25N5NaO6S2+
C.I. Acid black 24
—— FD&C Yellow 5 1934-21-0 C16H12N4NaO9S2+
FD&C Yellow 5
—— Acid yellow 127 73384-78-8 C26H20Cl2N9NaO4S
Acid yellow 127
—— C.I. Acid Black 52 5610-64-0 C60H30Cr2N9Na3O21S3
C.I. Acid Black 52
—— sodium 4-((E)-(2,4-dihydroxy-3-((E)-(4-sulfonatophenyl)diazenyl)phenyl)diazenyl)naphthalene-1-sulfonate 5850-15-7 C22H14N4Na2O8S2
sodium 4-((E)-(2,4-dihydroxy-3-((E)-(4-sulfonatophenyl)diazenyl)phenyl)diazenyl)naphthalene-1-sulfonate
—— 5-[(3,4-Dichlorophenyl)azo]-1,2-dihydro-6-hydroxy-1,4-dimethyl-2-oxonicotinonitrile 83249-52-9 C14H10Cl2N4O2
5-[(3,4-Dichlorophenyl)azo]-1,2-dihydro-6-hydroxy-1,4-dimethyl-2-oxonicotinonitrile
—— Hydrogen bis(2,4-dihydro-4-((2-hydroxy-4-nitrophenyl)azo)-5-methyl-2-phenyl-3H-pyrazol-3-onato(2-))chromate(1-) 33270-70-1 C32H23CrN10O8-3
Hydrogen bis(2,4-dihydro-4-((2-hydroxy-4-nitrophenyl)azo)-5-methyl-2-phenyl-3H-pyrazol-3-onato(2-))chromate(1-)
—— Disodium 2,5-dichloro-4-[4-[[5-[(4,6-dichloro-1,3,5-triazin-2-yl)amino]-2-sulphonatophenyl]azo]-4,5-dihydro-3-methyl-5-oxo-1H-pyrazol-1-yl]benzenesulphonate 5089-16-7 C19H10Cl4N8Na2O7S2
Disodium 2,5-dichloro-4-[4-[[5-[(4,6-dichloro-1,3,5-triazin-2-yl)amino]-2-sulphonatophenyl]azo]-4,5-dihydro-3-methyl-5-oxo-1H-pyrazol-1-yl]benzenesulphonate
—— Formyl Violet 4129-84-4 C41H46N3O6S2+
Formyl Violet
—— Cibacron Brilliant Yellow 3G-P 50662-99-2 C25H15Cl3N9Na3O10S3
Cibacron Brilliant Yellow 3G-P
—— Sirius supra blue fgl-CF stain 6527-70-4 C30H16Cl2N4Na2O8S2
Sirius supra blue fgl-CF stain
—— Benzyl Fast Yellow 3R 15792-50-4 C35H28N6O10S3
Benzyl Fast Yellow 3R
—— C.I. Acid Orange 63 15792-50-4 C35H26N6Na2O10S3
C.I. Acid Orange 63
—— Acid Blue 120 3529-01-9 C33H23N5Na2O6S2
Acid Blue 120
—— Acid Red 186 52677-44-8 C20H12CrN4NaO8S2
Acid Red 186
—— Sodium 4-(4-(2-hydroxynaphthalenylazo)phenylazo)benzenesulphonate 6406-56-0 C22H16N4NaO4S+
Sodium 4-(4-(2-hydroxynaphthalenylazo)phenylazo)benzenesulphonate
—— Sodium;4-(4-acetamidoanilino)-1-amino-9,10-dioxoanthracene-2-sulfonic acid 6424-85-7 C22H17N3NaO6S+
Sodium;4-(4-acetamidoanilino)-1-amino-9,10-dioxoanthracene-2-sulfonic acid
—— Acid Blue 15 5863-46-7 C42H46N3NaO6S2
Acid Blue 15
—— Carbanthrene Red G 2B 4203-77-4 C32H22N4O2
Carbanthrene Red G 2B
—— Anthra[2,1,9-mna]naphth[2,3-h]acridine-5,10,15(16H)-trione 3271-76-9 C31H15NO3
Anthra[2,1,9-mna]naphth[2,3-h]acridine-5,10,15(16H)-trione
—— Vat Blue 4B 2475-31-2 C16H6Br4N2O2
Vat Blue 4B
—— disodium;2-(2,4,5,7-tetrabromo-3-oxido-6-oxoxanthen-9-yl)benzoate 548-26-5 C20H6Br4Na2O5
disodium;2-(2,4,5,7-tetrabromo-3-oxido-6-oxoxanthen-9-yl)benzoate
—— 1,4-Diamino-2,3-dihydroanthraquinone 81-63-0 C14H12N2O2
1,4-Diamino-2,3-dihydroanthraquinone
—— CI Basic Red 9 HCl 569-61-9 C19H17N3*Cl
CI Basic Red 9 HCl